بازگشت
خــــــر در قـــــــرآن
احـــمــــد « فرهاد مصلح » احـــمــــد « فرهاد مصلح »

نوشته های درین آواخر در مورد توهین حاکمین افغانی مبنی براینکه آنها را لقب خر داده اند در ویب سایت های افغانی مطالعه کردم.

آغاز موضوع چنین بود که مجله ګاردین تحت عنوان:  

Afghanistan: Led by donkeys

 ( افغانستان توسط خران رهبری میشود) مقاله را به نشر رسانید که بخشی از نویسندګان افغانی آنرا توهین به ملت افغان پنداشته و عده هم توجیه میکنند که منظور نویسنده ګاردین خود شان اند که این کشور را رهبری میکنند.

بخش دیګری  از مبصرین به این معتقد اند که این  توهین به حیوان بی آزار و بی غرض  و باربر چــون خـــر است. معتقد اند که خر به اندازه بعضی از انسانها به شمول  بخشی از حاکمین افغان اینقدر ظالم و جنایت کار نیست. و این تشابه را ظلم به حق خر میدانند. (برای جزﺋیات به آدرس های ذیل مراجعه فرمایید):

http://www.guardian.co.uk/commentisfree/2009/jul/10/afghanistan-british-soliders-editorial

http://www.afghangerman.de/upload/Tahlilha_PDF/s_saidi_az_dadan_laqab_qahraman.pdf     - Lion led by donkeys،

من به نوبه خویش خواستم مطالب معلوماتی ذیل را خدمت خوانندګان با کمال احترام تقدیم بدارم.  قضاوت را میګذاریم به خود خواننده ګرامی. به  قضاوت خواننده ګان باور کامل دارم.

حیوانات را ما انسانها به حیوانات اهلی و وحشی تقسیم نموده ایم. این تقسیم بندی بر بنیاد نوع برخورد به محیط و ماحول و طریق معیشت ارتباط داشته و به اساس آن بعضی ازین حیوانات به طور دایم در کتګوری های خویش باقی مانند. مثلا اګر ګرګ هر چه کند و هر حالت را به خود بګیرد از جمله حیوانات وحشی و درنده به حساب می آید. با وجود اینکه نوعی از سګها آلمانی  را به ګمان اغلب با شریک ساختن نسل سګ با ګرګ به جمله حیوانات اهلی در آورده اند.

حیوانات خانګی از جمله حیوانات اهلی محسوب شده و درخدمت انسان قرار ګرفته اند.

 

انسانها نیز از جمله حیوانات محسوب میشوند که در کنه اشرف المخلوقات اند. این اشرف المخلوقات با پیمودن اصول انسانی و ممارست به آن به بلندترین مقام انسانیت رسیده میتواند و همین انسان به اعمال نا شایسته به پست ترین و دنی ترین حیوان خون خوار تبدیل شده میتواند. یعنی اینکه  خلقت تضمین کنند بقا انسان  به طور ابد و همیشه در کتګوری و  مقام انسان نیست. 

 

اطلاق خر به انسان کردن و یا هم انسان را به شیر و به روبا و یا دیګر حیوانات خانګی، اهلی و وحشی مقایسه کردن و یا هم انسان را به شیر درنده مقایسه کردن و به آن افتخار نمودن و یا به حیوانات بد مقایسه نمودن و آنرا توهین پنداشتن موضوع جالب است قابل بحث میباشد. بهتر است این موضوع از جوانب مختلف و انفرادی بررسی شده و مطابق به آن قضاوت صورت ګیرد. در بخش موارد استدلال اینکه انسان جنایت کار را به خر مشابه کردن ظلم است به حق خر و ترحم است به جنایت کار منطق خویش را دارد.  و اما من میخواهم موضوع را از ګوشه ای دیګر خدمت شما تقدیم بدارم و قضاوت را به شما خواهم ګذاشت.

دین مقدس اسلام در تمام ساحات زندګی در مورد تمام مخلوقات روی زمین، زنده ګی دنیا و آخرت هدایات و رهنمایی های دارد که با پیروی از آن  صلاح و فلاح دارین نصیب انسان شده میتواند.

قران کریم  برای حیوانات مرتبه پایین تری از انسان‌ها قائل است و انسان را چنانچه ګفته آمدیم  اشرف مخلوقات می‌داند؛ ولی از مسلمانان خواسته است تا با حیوانات با  ملایمت و مهربانی رفتار کنند، و از بدرفتاری با آنها بپرهیزند.

در قرآن عظیم الشان ،در  بیش از دوصد  آیه به موضوع حیوانات تماس ګرفت ، و شش سوره به نام‌های حیوانات مسمی شده ‌اند. واصطلاح دابه برای حیوانات بکار رفته است .                                                                     

بر اساس سنت پیامبر صلی الله علیه وسلم ،خفه  کردن (خنق ) حیوانات، زدن آنها و واداشتن آنها به جنگ با یکدیگر برای سرگرم کردن انسانها، ممنوع علام داشته است .

در ابتداء اسلام زمانیکه عده از مخالفین اسلا م اعتراض کردن چه چرا الله تعالی در مثال های قرانی از پشه ( بعوضه ) مثال می آورد و این را یک چیز خورد و بی ارزش تلقی مینمودند. خداوند متعال در قران کریم به جواب میپردازدکه : خداوند متعال باکی ( شرم) ندارد که مثال های از پشه (بعوضه) و بالاتر ( در خوردی و بزرګی) ازآنر بیاورد« إِنَّ اللَّهَ لا یَسْتَحْیِی أَنْ یَضْرِبَ مَثَلاً ما بَعُوضَهً فَما فَوْقَها » (بقره / 26).

بلی دین اسلام برای فهم بشری و ضرورت بشری به فهم و درک آن مثال های اززندګی عادی و روز آورده تا فهم یک سلسله مسایل را برای انسان آسانتربسازد.

چنانچه ګفته آمدیم قران کریم در موارد زیادی از حیوانات و زنده جان های مخلوق الهی بحث کرده و مثال های می آورد. که بخش آنرا ذیلا خدمت شما تقدیم میدارم:

حیوانات که در قرآن از آن نام برده شده است  :

۱-  گاو: (بقره / 67)،۲-  شتر: (اعراف / 73)، ۳-مار: (طه / 20)، ۴- اژدها: (اعراف / 107)، ۵- ملخ: (قمر / 7)،
۶- خوك: (انعام / 145)، ۷- شادی: (بقره / 65)، ۸- بقه: (اعراف / 133)، ۹- بز: (انعام / 143)، ۱۰- میش: (انعام / 143)، ۱۱- زنبورعسل: (نحل / 68)، ۱۲- مگس: (حج / 73)، ۱۳-  هدهد: (نمل / 20)، ۱۴- پشه: (بقره / 26) ،۱۵- شتر: (نحل / 8)،۱۶- خر: (جمعه / 5)،۱۷- اسب: (انفال / 60)، ۱۸-  ماهی: (صافات / 142)، ۱۹ -  فیل (فیل / 1)،۲۰ - شیر: (مدثر / 51) ،۲۱-  سگ: (اعراف / 176)،۲۲-  مورچه‌: (نمل / 18)،۲۳- موریانه: (سبا / 14) ،۲۴-  گرگ: » یوسف / 17)،۲۵- گوسفند: (انعام / 146)، ۲۶- عنكبوت:(عنكبوت / 41)، ۲۷- زاغ : (مائده۳۱) ،
۲۸- پروانه: (قارعه / 4) ،۲۹- حیوانات شكاری: (مائده / 4)،۳۰- شتر ماده: (مائده / 103)، ۳۱- شتر آزاد: (مائده / 103)، ۳۲- گوسفند ماده: (مائده / 103) ،۳۳ - شتر آزاد: « وَ لا حامٍ » (مائده / 103)، ۳۴- شتران باركش: (انعام / 142) ،۳۵ - چهارپایان: (انعام / 142)، ۳۶- دسته‌های مرغان: (فیل / 3) ،۳۷- اسبان نیكو: (ص / 31)،
۳۸-  میش ماده: (ص / 23)،۳۹- قربانی كه به مكه فرستند: (حج / 36)،۴۰-  اسبان دونده: (عادیات / 1)،۴۱ - گوساله: (بقره / 51) ،۴۲-  شتران ده ماهه آبستن: (تكویر / 4)، ۴۳- گاو میان‌سال: (بقره / 68) و .....

 

قرآن عظیم الشان همانطوریکه آنسان را اشرف مخلوقات خوانده واحترامی خاصی برایش در مورد اعطای مقام خلافت  روی زمین قایل  است .  در برخورد با حیوانات در بیش از دوصد آیه یادآوری های داشته و شش سوره به نام حیوانات و خزنده ها مسمی نموده. رفتار بد با این موجودات را منع نموده.

 

و اما بحث امروز ما مستقیم به خـــر و بحث در مورد وی میباشد که مدتی است در سایت وزین افغان جرمن مقالاتی را  در مورد مطالعه  مینمایم.

لذا  من نیز در بابت این حیوان صبور و بار کش مخلوق الهی میپردازم تا موضوع را از ناحیه دیګری با شما در میان ګذاشته باشم:

خـــــــر :

خــر  ( حمر ) حیوانی معروف ومشهور ی است که مطابق  به تحقیقات علماء  از اوایل  خلقت  انسان  در روی زمین وجو داشته وهمیشه بدون هیچګونه شکایت همیشه در خدمت انسان بوده وهیچ وخت در مقابل  انسان خم به ابرو نیاورده است.  اګرچه انسانها  دروقت  قهر وغضب  خود ویا جانب  مقابل را به نام آن نیز مسمی نموده اند .

مردن خر یکی از انبیا ء:

۱-  خداوندد پاک در مورد مردن  ودوباره  زنده شدن خر یکی از انبیا ء در سوره  بقره آیه (۲۵۹)  میفرماید : 

«  أو كالّذى مرّ على قرية ... قال أنّى يحى هـذه اللّه بعد موتها ... وانظر إلى حمارك ... وانظر إلى العظام كيف ننشزها ثمّ نكسوها لحما ...‌.»  
هدایت و دستور خداوند به پیغمبر آن  زمان  چنین بود ....  وبنګر به خر خویش  ( که چګونه  از هم متلاشی شده است- ماچنین کردیم) تا تو را نشانه (ګویایی از روز قیامت ) برای مردمان قرار دهیم .

( اکنون ) به استخوانها ببین که چګونه آنها را بر می داریم وبه هم پیوند  می دهیم وسپس  بر آنها  ګوشت  می پوشانیم.)
«  أو كالّذى مرّ على قرية ... وانظر إلى حمارك ... وانظر إلى العظام كيف ننشزها ثمّ نكسوها لحما ...‌.) بقره  آیه : ‌259)   مشاهده چگونگى احياى دوباره خر ، سبب درك كيفيّت احياى مردگان و معاد از سوى آن پیغمبر شد).
أو كالّذى مرّ على قرية ... قال أنّى يحى هـذه اللّه بعد موتها فأماته اللّه مائة عام ثمّ بعثه ... وانظر إلى حمارك ... وانظر إلى العظام كيف ننشزها ثمّ نكسوها لحما فلمّا تبيّن له و قال أعلم أنّ اللّه على كلّ شىء قدير. ( سوره بقرة : آیه 259  )

خر وحشی: ترس و فرار خر  وحشى از شيرها:
 « كأنهم حمر مستنفرة * فرّت من قسورة. »  (  سوره : مدثر‌ آیات ‌50‌و‌51   )

ترس وخوف خر: در مورد  ترس خر از شیر د ر ( سوره مدثر آیات : ۵۰ و ۵۱ ) چنین میفرماید :
«  كأنهم حمر مستنفرة * فرّت من قسورة. »  ( انګار  آنان ګور خران رمنده ای هستند ، ګور خران که از شیر فرار نموده  باشند. ) .

تشبيه نمودن به خر: در سوره جمعه آیه : ( ۵ ) علمای بی عمل یهود به خران  مشابه  یافته است که کتاب آسمانی بدست  دارند  ، ولی از عمل به این کتب ابا ء  میروزند .
 « مثل الذين حمّلوا التوريه ثمّ لم يحملوها كمثل الحمار يحمل اسفارا   .... »
«شبيه عالمان تكذيب‌كننده آيات الهى، به خر های  حامل كتاب» : ( کسانی که تورات برایشان  نازل ګردیده است ، واین تاب آسملنی را در دست دارند ، ولی بدان عمل نمی نمایند وحق آن را  ادا نمی نمایند ، اینها به خران می مانند  که کتابها  رابر می دارد ( ولی از محتوی  آنها خبر ندارند ) مردمانی که آیات خدا را تکذیب می دارند .
همچنان قرآن عظیم الشان  عمل علمای بی  عمل  یهود  را در ( سوره  جمعه آیه : ۵ )  :«  مثل الذين حمّلوا التوريه ثمّ لم يحملوها كمثل الحمار يحمل اسفارا بئس مثل القوم الذين كذّبوا بايت الله ...‌.»
« . تشبيه عالم بى‌عمل به خر ، در سود نبردن از علم خويش علمی که از آن فایده نمی برند وبه آن عمل نمی کنند :
 « مثل الذين حمّلوا التوريه ثمّ لم يحملوها كمثل الحمار يحمل اسفارا بئس مثل القوم الذين كذّبوا بءايت الله ...‌. ( سوره جمعه     ‌5  )
-همچنان قرآن  عظیم الشان  اعمال تشبيه مجرمان در فرار از پندهاى الهى و هدایات قرانی را خران  وحشى در گريز از شيران تشبیه  نموده میفرماید :
 « فى جنّت يتساءلون * عن المجرمين * فما لهم عن التّذكرة معرضين * كأنهم حمر مستنفرة * فرّت من قسورة »   سوره مدثر‌  آیات ‌40‌و‌41‌و‌49‌-‌51 »

خلقت  خر: خداوند ( ج ) خلقت  خر  را برای استفاده وسورای انسان  تشریح نموده میفرماید : «  و الانعم خلقها لكم ... * والخيل والبغال والحمير لتركبوها ...‌. »  ( سوره نحل آیات  : ‌‌5‌و‌8 »

آوازخـــر: صدا وآوز  خر بحیث بدترین صدا  معرفی ګردیده  میفرماید « .. إنّ أنكر الأصوت لصوت الحمير » ( سوره :لقمان آیه  ‌19 ).

تشبيه  نمودن صدای بلند وجیغ به آواز خـر: خداوند پاک در( سوره لقمان‌ آیه : ‌19 )  میفر ماید :
... « واغضض من صوتك إنّ أنكر الأصوت لصوت الحمير » « در سخن ګفتنت از صدای خود بکاه ( جیغ نزن ) چرا که بدترین  صدا ، صدای خران است .  
-همچنان زدن  عطسه بلند و هیبتناک  انسان به صداى خر:
« ...واغضض من صوتك إنّ أنكر الأصوت لصوت الحمير. » (سوره  لقمان  آیه :  ‌19 )
- تشبيه ناله و فرياد انسان‌هاى جهنّمى به صداى خر :
 «  فأما الذين شقوا ففى النار لهم فيها زفير و شهيق. »    ( سوره هود آیه  : ‌106 )

فواید خر:

۱-  زينت زیبای

خر ، مايه زينت و جمال در زندگى انسان‌ها:
 «  والخيل والبغال والحمير لتركبوها وزينة   ...‌.    » « خداوند با عظمت ما اسبها ، شتر ها وخر ها را ( آفریده است ) تا بر آنها  سوار شوید وزینتی باشند ( که به دلهایتان شادی بخشد ، وخداوند ) چیز های را ( برای حمل ونقل وطی مسافات ) می افریند که ( شما هم این چیزی ار انها ) را نمی دانید . »  (  سوره  نحل آیه :  ‌8  »

۲- حمل و سوارى:

 خر ،  حیوانی مناسب برای سواری  معرفی شده است :
 «   والخيل والبغال والحمير لتركبوها ...‌.» (   نحل‌ : آیه :   ‌8  )

گوشت خر:-  متداول نبودن خوردن  گوشت  خر :
 «  و الأنعم خلقها لكم فيها دفء و منفع و منها تأكلون * والخيل والبغال والحمير لتركبوها وزينة ...‌.» ( سوره نحل : آیه : ۵و۸ )  « وچهار پان ( مانند ګاو ، شتر  ګوسفند ، وبز ) را آفریده  است که در آنها برای شما وسیله ګرما ( در برابر سرما ء از قبیل  ساختن  لباس  ها از پشم آنها ) وفاید های دیګری ( شیر ،سواری وغیره ) موجود است واز ( ګوشت ) آنها میخورید ( ودر حفظ زندګی  خود می کوشید ).

نعمت خر:خر ، از نعمت‌هاى الهى براى انسان معرفی  ګردیده است : «  والخيل والبغال والحمير لتركبوها وزينة و يخلق ما لا تعلمون * و إن تعدّوا نعمة اللّه لاتحصوهآ ...‌. »  ( سوره نحل‌   ‌8‌و‌18   ) « ( خداوند جز اینها دادای  نعمت های فروان دیګری است )  واګر بخواهید نعمت های خدا را بر شمارید ، نمی توانید آنها را سر شماری کنید . بی ګمان خداوند  دادای مغفرت ومرحمت فروان است . »

خواننده ګان محترم این بود آنچه درمورد موجود ومخلوق  خــــر خدمت شما پیش کش کردم. با احترام تمام به مقام انسان به تاکید ګفته میتوانم که  در تاریخ کشور ما و ازجمله امروز بخش از حاکمین کشور را مشابه کردن به خر توهین به حق خر و بی عدالتی است. بقیه قضاوت به دست شما .

و السلام


July 23rd, 2009


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
علمي و معلوماتي